کارل راجرز در سال ۱۹۰۲ میلادی در یک خانواده ی مذهبی در کشور آمریکا به دنیا آمد. او معتقد است که فراهم کردن فرصت های گوناگون برای تجربه ی بی واسطه و مستقیم کودکان با محیط زندگی خود مهم ترین وظیفه ای است که والدین ، معلمان و مراقبین کودک در ارتباط با او دارند.
راجرز نسبت به انسان خوش بین است. او معتقد است که اگر به انسان ها فرصت بدهیم تا طبیعی زندگی کنند و براساس استعدادها و توانایی های خود رشد کنند، همه ی انسان ها در مسیر سالم و ارزشمندی قرار می گیرند.
تجربه ی دنیا
به توسعه ی دنیای پیرامون کودک کمک کنید. هر چه این دنیا، پربارتر ،متنوع تر، گسترده تر باشد تجربه ی کودک سالم گسترده تر خواهد شد.
کشف دنیا
کشف دنیا را از او دریغ نکنید: نور خورشید، حیاط، خانه
آشنایی با دنیا
نوزاد را لمس کنید. برای او موسیقی بگذارید. در اتاقش پارچه های رنگی بگذارید. جای او را گرم و نرم نگه دارید.
کنجکاوی های کودک
فرصت دهید به هر چیزی که خطرناک نیست، دست بزند و آن را تجربه کند. شما نمی توانید به جای کودک تصمیم بگیرید که با وسیله ها چگونه بازی کند و یا چه بازی هایی انجام بدهد. به تجربه ی او احترام بگذارید.
اتفاق ها
با بزرگ تر شدن کودک ،دامنه اتفاق های پیرامون کودک بزرگ تر و متنوع تر می شود. انسان های جدید، وسیله های جدید، مکان ها ی جدید نیز می آیند. کمک کنید تا در کنار شما و یا در حمایت شما با همه ی محیط پیرامون خود آشنا شود.
تکامل خود
وقتی هر آنچه در پیرامون کودک است، سرشار از عشق باشد، کودک بدون شک تصویر مثبتی از خود به دست می آورد.
نوزاد خانه ی شما
با نوزاد با عشق حرف بزنید. او را در آغوش بگیرید و برای او به آرامی شعر بخوانید.
توجه مثبت
وقتی کودک را در هر حالتی دوست داریم و به او توجه می کنیم، ما به کودک خود توجه مثبت نشان می دهیم.
توجه مثبت مشروط
اگر مادر به کودک توجه مثبت نشان ندهد، کودک احساس طردشدگی می کند. یعنی احساس می کند مورد پذیرش و تایید مراقب خود نیست. رفتارهایی انجام می دهد که مراقب او را بپذیرد.
حق مهارت ورزی
کودک باید آن قدر لیوان را کج کند و آب آن را بریزد تا بتواند آن را صاف نگه دارد. آن قدر باید بیفتد و زخمی شود تا بتواند تعادل خود را برای راه رفتن و یا دویدن حفظ کند.
حق اشتباه
کودک حق دارد در انجام دادن کارهای مختلف به اندازه ی شما مهارت نداشته باشد. پس از هر اشتباه او را کمک کنید تا از کارانجام شده، درس بگیرد.
پرهیز از احساس گناه
ما اجازه نداریم اشتباه های ساده و تجربه های ارزشمند کودک را تا حد گناه بزرگ کنیم. بیان جمله های « خدا تو را نمی بخشد » ، « به بهشت نمی روی » ، « بابا دیگر تو را دوست ندارد» و … موجب می شود تا کودک احساس گناه کند.
پرهیز از تحقیر
همه چیز و همه کار برای کودک جدید است. وقتی کودک را به واسطه ی تجربه هایش تحقیر کنیم، جسارت کشف دنیا را از او می گیریم.
عشق بی شائبه
دوست داشتن کودک هیچ ربطی به کارهای که انجام می دهد یا نمی دهد، ندارد. شما می توانید کارهای خاص او را تایید نکنید، اما کارهای او شاخصی برای دوست داشتن و یا تهدیدی برای دوست نداشتن نیستند.
حس های عاطفی
راجرز معتقد است به کودک سالم باید فرصت بدهیم تا در زندگی دست به تجربه بزند و با حس های عاطفی خود روبرو شود.
شناخت رفتارهای عاطفی
به کودک کمک کنید تا در لحظه های مختلف رفتارهای هیجانی خود را بشناسد. وقتی گریه می کند ،می توان از او پرسید: خسته ای ؟ ناراحتی؟ گرسنه ای؟
درک احساس کودک
وقتی کودک هیجان زده است و یا از دست دیگران حسابی عصبانی است و داد و فریاد می کند، او را در آغوش بگیرید و به او کمک کنید تا متوجه شود که شما احساس او را درک می کنید. مثلا: می دانم که عصبانی هستی که نمی توانی کار مورد علاقه ات را انجام بدهی ،اما فعلا نمی توانی ،شاید یک روز دیگر اجازه پیدا کنی.
گفتگو درباره ی احساس ها
در روزهای مختلف از کودک بخواهید تا درباره ی احساس های خود با شما صحبت کند. مثلا : آن روز به که به مهمانی رفتیم ،چه احساس داشتی؟
لذت لحظه ها
به کودکان کمک کنیم از برنامه های جدید هم استقبال کنند و از هر موقعیتی برای تجربه ی بهتر دنیا استفاده کنند.
اتفاق های پیش بینی نشده
وقتی با اتفاق غیر قابل پیش بینی مواجه شدید، هیجان زده نشوید. به همراه کودکان فکر کنید چطور می توان از آن پیشامد بهره برد.
آزادی و مسئولیت
می توانیم درباره ی مسئولیتی که کودکان براساس انتخاب هایشان دارند گفتگو کنیم. وقتی انتخاب می کنند که در روزهای زمستانی لباس نازک بپوشند، بهتر است بدانند که سرماخوردگی ،درد و بیماری را برای خود رقم می زنند. آیا حاضرند مسئولیت بیماری خود را بپذیرند؟
انتخاب آینده
باکودکان پنج تا شش سال می توان درباره ی انتخاب هایی که دارند گفتگو کنیم. وقتی انتخاب می کنند که هنگام بیماری داروهای خود را بخورند ،چه چیزی را به وجود آورده اند؟
آنچه را که کودک دوست دارد
پس از تمرین های فراوان و در سایه ی اعتمادی که شما به او می دهید و اعتمادی که او به شما می کند، حتما به سراغ کارهایی خواهد رفت که از انجام دادن ها احساس خوشایندی به دست می آورد.
این مقاله را به کمک کتاب « الگوی کودک سالم » نشره قطره نوشتیم.
این بلاگ به سفارش سایت میترا آرمان تهیه شده و استفاده از آن با ذکر منبع بلامانع است.
